Podatek od nieruchomości – co warto wiedzieć?
Podatek od nieruchomości jest obowiązkowy w przypadku posiadania gruntów, które nie są gruntami rolnymi lub lasem oraz budynków, mieszkań lub lokali użytkowych – wyodrębnionych prawnie, tzw. mających księgę wieczystą.
Opłatę regulują osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne (również spółki nieposiadające osobowości prawnej), do których należy nieruchomość albo obiekt – są właścicielami albo posiadaczami samoistnymi. Podatek muszą również zapłacić użytkownicy wieczystych gruntów, nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych (ich części), stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Jeżeli nieruchomość należy do więcej niż jednej osoby czy podmiotu obowiązek zapłaty podatku dotyczy wszystkich.
Konieczność zapłaty podatku powstaje pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały przesłanki uzasadniające obowiązek, np. zakup nieruchomości.
Kto ustala wysokość podatku od nieruchomości?
Stawki podatku od nieruchomości zostają ustalane w uchwałach rady gmin. Mogą więc różnić się w zależności od regionu kraju. Ministerstwo Finansów wskazuje jednak maksymalne stawki, jakie mogą zostać wyznaczone. Wartości mają charakter kwotowy, oprócz stawki od budowli dotyczącej obiektów, które nie są budynkami. W drugim przypadku stawka ma charakter procentowy i wynosi 2 proc. wartości budowli. Jeżeli chodzi o grunty oraz budynki zastosowanie mają wyższe kwotowe stawki.
Ostateczną wysokość podatku ustala organ podatkowy dedykowany konkretnej lokalizacji nieruchomości, tzn. wójt gminy, burmistrz albo prezydent miasta.
Kiedy płaci się podatek od nieruchomości?
Dla osób fizycznych zaplanowano ratalne regulowanie podatku. Wyznaczone terminy to do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada danego roku. W przypadku kwoty do 100 zł nie dzieli się podatku na raty i należy uregulować zobowiązanie w terminie pierwszej raty.
Podmioty prawne mają obowiązek zapłaty podatku w trybie miesięcznym, w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego – do 15. dnia każdego miesiąca, a za styczeń – do 31 stycznia.
Wysokość podatku zależy od powierzchni gruntów i budynków lub ich części, a także stawki podatku, która obowiązuje w gminie.
Wyższy podatek od nieruchomości w 2023 r.
Każdego roku Ministerstwo Finansów wskazuje w obwieszczeniu górne granice kwot. Podczas wyliczania pod uwagę bierze się dane GUS dotyczące poziomu inflacji za pierwsze półrocze. Wzrost maksymalnych stawek podatków może wynieść maksymalnie 11,8 proc. w 2023 r.
Z pierwszych danych wynika, że na maksymalne stawki zdecydowały się samorządy w Gdańsku, Poznaniu, Warszawie, Wrocławiu, Łodzi, Szczecinie, Bydgoszczy, Olsztynie oraz Białymstoku. Na nieco niższy podatek zdecydowano się w Krakowie, Lublinie, Opolu czy Kielcach oraz Zielonej Górze.
W 2022 r. stawka maksymalna podatku dla gruntu związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosiła 1,03 zł, a w 2023 r. – 1,16 zł (+ 0,13 zł). W przypadku pozostałych gruntów wzrost wyniesie 0,07 zł. Za metr mieszkania kwadratowego w 2022 r. trzeba było zapłacić maksymalnie 0,89 zł, a w 2023 r. już 1 zł. Natomiast podatek od budynków lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosił 25,74 zł, a w nowym roku maksymalna stawka to 28,78 zł.
Kto nie musi płacić podatku?
Zwolnione z opłaty są m.in. budynki gospodarcze lub ich części położone na gruntach gospodarstw rolnych, służące wyłącznie działalności rolniczej, grunty i budynki wpisane indywidualnie do rejestru zabytków, grunty stanowiące nieużytki, użytki ekologiczne, grunty zadrzewione i zakrzewione z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej, a także publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne objęte systemem oświaty oraz prowadzące je organy, żłobki i kluby dziecięce.
