W 2020 roku Ministerstwo Klimatu i Środowiska przedstawiło wyniki badań, z których wynika, że aż 62,5 proc. Polaków popiera budowę elektrowni jądrowych w Polsce. Ministerstwo dodało, że to najlepszy wynik w historii badań realizowanych od 2012 roku. Wdrażanie energetyki jądrowej jest jednym z kierunków rozwoju przedstawionych w ramach Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. (PEP2040).
Co to jest SMR?
SMR (ang. Small Modular Reactors) to małe modułowe reaktory jądrowe. Innowacyjna technologia pojawiła się po raz pierwszy około 10 lat temu w Stanach Zjednoczonych w odpowiedzi na wysokie koszty powstania standardowych elektrowni. Obecnie coraz więcej państw jest zainteresowanych rozwojem SMR na własnym terenie, szczególnie kraje posiadające doświadczenie w budowie i zarządzaniu elektrowniami jądrowymi – Korea, Chiny, Francja czy Japonia. Uruchomienie SMR ma również w planach Rumunia i Kanada. W Polsce niezbędne jest dostosowanie przepisów prawa do mniejszej skali działania reaktorów.
Małe modułowe reaktory jądrowe składają się w 2-4 reaktorów. Tymczasem standardowa elektrownia jądrowa, która ma powstać w Polsce zgodnie z założeniami PEP2040 będzie docelowo składać się z 6 bloków – pierwszy o mocy 1-1,6 GW zostanie oddany do 2033 roku, a następne co 2-3 lata. 6 reaktorów o mocy 6-9 GW ma powstać do 2043 roku.
SMR to energia zeroemisyjna i niezależna od czynników zewnętrznych. Wykorzystywane reaktory działają w sposób zbliżony do funkcjonowania elektrowni węglowej. Największa zmiana dotyczy źródła pozyskiwania ciepła. W SMR pozyskuje się energię z rozszczepienia jąder atomu uranu. Moduły posiadają obudowy bezpieczeństwa, są łatwiejsze nie tylko w budowie, ale również eksploatacji.
Rośnie zapotrzebowanie na małe reaktory modułowe – alternatywa dla paliw kopalnych
Wojna na Ukaranie i kryzys energetyczny sprawiły, że wiele państw ponownie wróciło do tematu SMR. Trudna sytuacja na wschodnie Europy ograniczyła dostęp do surowców nawet na najbliższe kilka lat.
Rośnie również świadomość społeczeństwa dotycząca korzyści wynikających z rezygnacji z tradycyjnych surowców. Stopniowe odchodzenie od energii pozyskiwanej z węgla wymaga współpracy w zakresie planowania i finansowania nowych inwestycji i transformacji. W lipcu 2021 r. Komisja Europejska przyjęła nowy pakiet reform – Fit for 55. Planowane zmiany mają przełożyć się na realizację celów Zielonego Ładu. Produkcja gazów cieplarnianych ma zmniejszyć się o 55 proc. do 2030 r.
W Polsce na początku 2021 r. przyjęto Politykę Energetyczną Polski do 2040 r. (PEP2040) Bezpieczeństwo energetyczne to główny cel doprecyzowany 8 kierunkami rozwoju podzielonymi na 12 strategicznych projektów – jednym z nich jest wdrożenie energetyki jądrowej.
Pierwszy krok na drodze do energii jądrowej
22 czerwca 2022 roku Grupa Enea wykonała pierwszym krok na drodze do rozwoju energii jądrowej. Podczas Kongresu 590 polski producent, dystrybutor i sprzedawca energii podpisał list intencyjny z amerykańską spółką Last Energy dotyczący współpracy w ramach rozwiązania SMR. Oprócz Grupy Enea wprowadzeniem małych reaktorów jądrowych zajmuje się również Orlen i KGHM.
Last Energy dostarcza technologię SMR 20 MW, która polega na modułowej budowie elektrowni, a bazowy reaktor powstaje w technologii Pressurized Water Reactor. Amerykańska spółka zapewnia pełny cykl realizacji projektu od etapu projektu, przez finansowanie aż po odbiór odpadów i zamknięcie elektrowni po eksploatacji. Moduły powstają poza placem budowy, a następnie są montowane w modelu. Reaktor może zostać zamontowany w ciągu 24 miesięcy od decyzji inwestorskiej. Żywotność elektrowni to nawet 42 lata.
