Europejski Urząd Statystyczny (Eurostat) podał, że w listopadzie br. inflacja HICP w strefie euro spadła do 10 proc. Wciąż jednak wskaźnik przewyższa założony cel ustalony przez Europejski Bank Centralny, który wynosi 2 proc. w średnim okresie.
Miesiąc wcześniej, w październiku br. inflacja HICP wyniosła 10,6 proc. i był to historyczny rekord. Wskaźnik rósł przez ostatnie miesiące – w czerwcu inflacja wyniosła 8,6 proc., w lipcu 8,9 proc., w sierpniu 9,1 proc., a we wrześniu 10 proc. Spadek wskaźnika w listopadzie i analiza danych pokazują pierwsze sygnały wskazujące, że inflacja zaczyna zwalniać w strefie euro.
Z danych wynika, że największy wzrost zanotowano w porównaniu z poprzednim miesiącem w obszarze energii (34,9 proc.), żywności, alkoholu i tytoniu (13,6 proc.), nieenergetycznych towarów przemysłowych (6,1 proc. – bez zmian) i usług (4,2 proc.)
W strefie euro ochroną stabilności cen zajmuje się Europejski Bank Centralny. EBC pracuje nad utrzymaniem tempa wzrostu cen, czyli stopy inflacji, na poziomie 2 proc. w średnim okresie. Wskazany poziom zapewnia, że ceny nie rosną tak szybko, żeby oszczędności znacząco traciły wartość. Nie dochodzi również do deflacji, czyli momentu, kiedy ceny zaczynają spadać w szybkim tempie, co może doprowadzić do zablokowania gospodarki i większego bezrobocia.
Inflacja w Europie – kraje z najwyższymi wskaźnikami
W Polsce inflacja w listopadzie br. wyniosła 17,4 proc. wskazał Główny Urząd Statystyczny. W ubiegłym miesiącu było to 17,9 proc. Niewielki spadek to pierwszy pozytywny sygnał od lutego br. Najwyższe wzrosty zanotowano w zakresie cen paliw (wzrost o 15,5 proc. w stosunku do listopada 2021 r.), nośników energii (wzrost o 36,8 proc. w stosunku do listopada 2021 r.), żywności i napojów bezalkoholowych (wzrost o 22,3 proc. w stosunku do listopada 2021 r.)
Inflacja w innych europejskich krajach – listopad 2022:
- Niemcy – 10 proc., spadek z 10,4 proc. w październiku br,
- Hiszpania – 6,6 proc. spadek z 7,3 proc. w październiku br.,
- Irlandia – 9 proc., spadek z 9,4 proc. w październiku br.,
- Grecja – 9 proc., spadek z 9,5 proc. w październiku br.,
- Belgia – 10,5 proc., spadek z 13,1 proc. w październiku br.
Eurostat poinformował, że wzrost zanotowano wyłącznie w Słowenii, gdzie inflacja HICP wzrosła do 10,8 proc. z 10,3 proc. oraz Słowacji – wzrost do 15,1 proc. z 14,5 proc.
Porównując poziomy inflacji warto wziąć pod uwagę, że w każdym kraju rządzący oddziałują na ceny dóbr i usług w nieco innym stopniu, a ogłaszane spadki dotyczą inflacji cenowej. W najbliższych miesiącach znaczenie będą mieć również nowe ceny energii dla klientów indywidualnych, ale na inflację wpłynęły także inne subsydia czy dopłaty. Porównywanie wskaźników w krajach UE nie do końca jest miarodajne. Chociaż parametry spadają, inflacja rozumiana jako spadek wartości pieniądza wciąż utrzymuje się na wysokim poziomie.
Inflacja HICP i CPI – czym się różnią parametry?
Najpopularniejszy wskaźnik stosowany również przez Główny Urząd Statystyczny w Polsce to inflacja CPI. Wskaźnik CPI (consumer price index) to indeks cen konsumpcyjnych używany przez państwa, jednostki finansowe czy statystyczne. CPI jest obliczany na podstawie średniej ważonej poszczególnych cen towarów oraz usług biorąc pod uwagę przeciętne gospodarstwo domowe. Porównywanie inflacji w krajach stosując wskaźnik CPI jest możliwe, ale nie do końca rzetelne. Każdy kraj ma własną metodologię pomiarów, np. uwzględnia się inne produkty w przeciętnym koszyku gospodarstwa domowego. To naturalny proces związany ze specyfiką społeczeństwa, ale również innymi warunkami. Składy koszyka wyznaczane są na podstawie badań budżetów domowych prowadzonych przez krajowe organizacje statystyczne.
Natomiast wskaźnik HICP (harmonised Index of Consumer Prices) to zharmonizowany indeks cen konsumpcyjnych. Wykorzystywany jest przez Unię Europejską do badań statystycznych. Umożliwia najrzetelniejsze porównanie danych w państwach wspólnoty. Skład koszyka zakupowego wyznaczany jest na podstawie ujednoliconej metodyki Eurostatu.
