Dobry term sheet zawiera planowaną datę oraz warunki wyjścia z inwestycji. Inwestor może wprowadzić również informację o uprzywilejowaniu na wypadek ewentualnej likwidacji spółki (liquidation preference) – klauzula zakłada, że w pierwszej kolejności regulowane są zobowiązania wobec inwestora. Określenie strategii wyjścia pozwala uniknąć nieporozumień i komplikacji na ostatnim etapie cyklu inwestycyjnego.
Ścieżki wyjścia z inwestycji
Podejmując decyzję o wyjściu z inwestycji fundusz bierze pod uwagę m.in. własną strategię inwestycyjną, zrealizowane wyniki finansowe, ale również etap rozwoju spółki, pozycję na rynku czy cykl życia produktu. Celem wyjścia z inwestycji jest odzyskanie zaangażowanych środków wraz z dodatkowym zyskiem. Projekty, w które angażują się fundusze venture capital nie zawsze umożliwiają osiągnięcie założonej stopy zwrotu. Często inwestorzy muszą liczyć się jedynie z odzyskaniem zaangażowanej kwoty albo nawet startą.
- Inwestor finansowy
Zakup udziałów albo akcji startupu przez inwestora finansowego jest nazywane również transakcją secondary sale. Inwestorem finansowym zostają banki albo fundusze inwestycyjne, które obejmują udziały lub akcje, ale nie angażują się aktywnie w działania operacyjne. Fundusz decyduje się na sprzedaż, np. kiedy potrzebne są dodatkowe środki finansowe. Na decyzję może również wpłynąć zbliżający się czas zaplanowanego exitu. Spółka ma szansę zyskać inwestora finansowego pod warunkiem, że wykazuje odpowiednio wysokie przychody oraz rentowność. Fonuderzy zazwyczaj związani są z projektem w ramach earn out, co oznacza korelację między zarobkami założycieli a wynikami spółki. Zanim dojdzie do exitu fonderzy mają kilka lat na prowadzenie biznesu i osiąganie dobrych wyników. Niewiele startupów osiąga jednak wskaźniki, które są atrakcyjne dla inwestorów finansowych.
- Inwestor branżowy
Sprzedaż udziałów, akcji albo całej firmy inwestorowi branżowemu to popularna ścieżka wyjścia z inwestycji – nazywana również trade sale. Do transakcji dochodzi w przypadku spółek posiadających wartościową technologię, którą inna spółka chce nabyć. Rozwiązanie, w całości albo częściowo, będzie wykorzystywane przez spółkę kupującą w jej własnej działalności. Satysfakcjonujące wyniki finansowe to jednak za mało. Inwestor branżowy przykłada dużą wagę do pozostałych aspektów takich jak baza klientów, doświadczony zespół czy własność intelektualna. Spółka rozszerza własny biznes o kolejny obszar działalności w modelu horyzontalnym albo wertykalnym. Wdrożenie nowego rozwiązania to częsta praktyka w dużych organizacjach, np. korporacjach, które mogą zwiększyć własne zasoby i ograniczyć korzystanie z usług partnerów zewnętrznych. Inwestor ma większą kontrolę i może osiągnąć satysfakcjonujące wyniki z marży. Dostęp do rozwiązań startupu może umożliwić również pogłębienie obszaru działalności, który już funkcjonuje wewnątrz organizacji inwestora.
- Debiut giełdowy
Debiut giełdowy (IPO – ang. Initial Public Offering) sprawdza się dla startupów na zaawansowanym poziomie rozwoju. Sprzedaż akcji na rynku regulowanym często jest poprzedzona wejściem na rynek alternatywny NewConnect, który pozwala organizacji przygotować się do kolejnego kroku. Spółka zyskuje dostęp do kapitału, a fundusz może stopniowo zbywać posiadane udziały uwzględniając warunki rynkowe. Exit związany w debiutem giełdowym obejmuje długi okres. Startup musi przygotować się do wejścia na giełdę w kwestiach formalnych i regulaminowych. Strategia inwestycyjna niektórych funduszy nie zakłada długiego okresu oczekiwania na wyjście z inwestycji. Tymczasem na giełdę wchodzą głównie dojrzałe spółki, które są w stanie spełnić określone wymagania.
- Wykup menedżerski
Wykup menedżerski odbywa się, kiedy np. fundusz venture capital nie widzi już potencjału w projekcie i chce upłynnić udziały nawet dla niewielkiego zysku albo funderzy wiedzą, że mają duże zasoby i poradzą sobie bez inwestorów. Exit może też wiązać się z przymusowym umorzeniem udziałów – wyjście nie jest sukcesem, ale próbą ratowania kapitału oraz redukcją start.
